oorlog en misleiding
      Home     Contact     Over deze site  



Dudley Clarke

In december 1940 kreeg een Britse inlichtingenofficier in Cairo de opdracht om in burgerkleding een Britse stafofficier op te halen van het vliegveld. De inlichtingenman kreeg de opdracht mee om niet op te vallen. Op het vliegveld trof hij de stafofficier aan, gekleed in schreeuwerig zwart-wit geblokte golfkleding, compleet met pet en golftas. De stafofficier was Dudley Clarke.

Kolonel Dudley Clarke was een bijzondere man. Clarke was vanaf 1940 betrokken bij vrijwel alle grote misleidingsoperaties die de Britten uitvoerden. Bovendien was hij oprichter van de Britse SAS. En van de Commando's. En bedacht hij de naam van de US Rangers.

Vindingrijk
De creativiteit, vindingrijkheid en intelligentie van Clarke heeft in hoge mate bijgedragen aan het succes dat de Engelsen hadden in het misleiden van de Duitsers. Het leidt geen twijfel dat de Tweede Wereldoorlog er zonder de inbreng van Dudley Clarke compleet anders had uitgezien.

Clarke werd eind 1940 door generaal Wavell, de Britse commandant in Noord-Afrika, toegevoegd aan zijn staf. De taak van Clarke was om op alle mogelijke manieren die hij kon bedenken de Duitsers en Italianen te misleiden ten aanzien van de Britse plannen.

Clarke bleek de juiste man op de juiste plaats. De misleidings-afdeling van Clarke kreeg de naam A-Force en was verantwoordelijk voor een aantal van de meest ingenieuze misleidingsacties in Noord-Afrika.

El Alamein
De meest succesvolle actie in Afrika was Operatie Bertram, die vooraf ging aan de slag bij El Alamein. Het Afrika Korps van Erwin Rommel stond lijnrecht tegenover de Desert Rats van Bernard Montgomery. Montgomery was van plan om aan te vallen in het noorden, en dus werd de hulp van Clarke ingeroepen om de Duitsers te doen geloven dat de Engelsen vanuit het zuiden aan zouden vallen.

De bouw van een nep-spoorweg van noord naar zuid, de aanleg van een nep-waterleiding, dummy-tanks, valse inlichtingen aan dubbelagenten, radioverkeer van niet-bestaande eenheden: Clarke haalde alles uit de kast wat hij kon bedenken. En het werkte.

De Duitsers versterkten hun front aan de zuidkant, ten koste van troepen aan de noordkant van het front. Montgomery viel aan in het noorden en werd de held van El Alamein.

Het succes van Operatie Bertram was slechts een van de vele misleidingssuccessen die Clarke op zijn naam kon schrijven. Hij was ook betrokken bij Operatie Mincemeat en bij Operatie Fortitude, waarbij een compleet spookleger van 44 divisies de Duitsers moest laten geloven dat de landingen van D-Day bij Calais zouden plaatsvinden. Ook Mincemeat en Fortitude waren grote successen.

Madrid incident
Het heeft in oktober 1941 weinig gescheeld of Dudley Clarke had voor de rest van de oorlog opgesloten gezeten in een Spaanse gevangenis. Spanje was neutraal in de oorlog, en hoewel het land op de hand van de Duitsers was, werd Spanje veelvuldig gebruikt voor geheime afspraken met andere agenten door de diverse Engelse inlichtingendiensten.

Op 12 oktober 1941 werd Clarke door de politie van Madrid gearresteerd in vrouwenkleren. De Spaanse politie maakte er verbaasd een aantal opmerkelijke 'mugshots' van. De Spanjaarden concludeerden na vijf dagen ondervraging dat Clarke een 'homesexualist' was en lieten hem vrij, ondanks het feit dat Duitse geheim agenten er bij de Spanjaarden op aandrongen om hem aan hen over te dragen. De Duitsers vermoedden dat Clarke een spion was.

Wat Clarke precies in Spanje deed, en waarom hij in vrouwenkleren rondliep, is altijd onopgehelderd gebleven. Tegen de Spaanse politie zei Clarke dat het een grap was om een vriend voor de gek te houden, maar die smoes hield geen stand toen bleek dat Clarke ook passend damesondergoed aan had.



Privacybeleid - Copyright

 





Na zijn arrestatie door de Spaanse politie in 1941, maakten de Spanjaarden deze opmerkelijke mugshots.

De Engelse gouverneur van Gibraltar stuurde de foto's op diens verzoek naar Winston Churchill. In het begeleidend schrijven meldde hij:

"Herewith some photographs of Mr Dudley Clarke as he was arrested and after he had been allowed to change."