oorlog en misleiding
      Home     Contact     Over deze site  



Agent Zigzag

Voor de Tweede Wereldoorlog was Eddie Chapman een crimineel die gespecialiseerd was in het opblazen van bankkluizen. Tijdens de oorlog werd Chapman geheim agent voor de Duitsers, en dubbelagent voor de Engelsen. Eddie Chapman is de enige Engelsman die door de Nazi's werd onderscheiden met het IJzeren Kruis.

Dankzij de vruchten van zijn criminele arbeid, leidde Eddie Chapman voor de oorlog een goed leven. Maar in 1939 maakte de Britse politie jacht op Chapman en hij vluchtte naar Jersey: een van de Kanaal-eilanden. Daar werd hij gearresteerd toen hij inbrak in een nachtclub. Chapman werd veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf. Hij bleef vastzitten toen de Duitsers in juli 1940 de Kanaal-eilanden bezetten en kwam vrij in oktober 1941.

Abwehr
Het leven op de Kanaal-eilanden was hard en Chapman zocht naar een manier om terug te keren naar Engeland. Hij bood zijn diensten als spion aan aan de Duitsers. Hij werd uiteindelijk geaccepteerd door de Abwehr, de Duitse inlichtingendienst.
De Abwehr zat in een lastige positie. Ze kregen alleen slechte of onnauwkeurige informatie van hun geheim agenten in Engeland, en Chapman was voor de Duitsers de ideale man om daar verandering in te brengen.

Chapman vertelde de Duitsers dat hij een hekel had aan de Engelsen. Ze hadden hem tenslotte gearresteerd en in de gevangenis gegooid. Bovendien had hij door het opblazen van kluizen al kennis van explosieven, zodat hij voor de Duitsers sabotage-acties kon uitvoeren in Engeland. De Duitsers gaven Chapman een jaar lang training en op 16 december 1942 landde Eddie Chapman per parachute in Engeland.

Fritzchen wordt Agent Zigzag
Zijn Duitse opdrachtgevers hadden Chapman geinstrueerd om onder te duiken in het criminele circuit, maar Chapman gaf zichzelf meteen aan bij de politie en MI5, de Britse veiligheidsdienst. Die was al op de hoogte van zijn komst. De Britten hadden de geheime Duitse codes gekraakt en wisten al dat "Fritzchen" in Engeland gedropt zou worden.

Chapman werd meegenomen door MI5 voor ondervraging. Chapman zei dat hij graag voor de Engelsen wilde werken en vertelde MI5 alles over de training die hij van de Duitsers had gekregen. Ook vertelde hij over de belangrijkste opdracht die hij had meegekregen: de Duitsers wilden dat hij de De Haviland fabriek, waar de Musquito bommenwerper werd gemaakt, met een bom zou saboteren.

En zo werd Eddie Chapmen Agent Zigzag, een van de belangrijkste dubbelagenten van de Tweede Wereldoorlog. Chapman seinde via de radio die hij had meegekregen de Duitsers in dat hij bezig was met de voorbereidingen van zijn sabotage-actie bij de vliegtuigfabriek.

Sabotage
Jasper Maskelyne, een beroemde goochelaar die in Noord-Afrika al de nodige misleidingsacties had bedacht, werd gevraagd om de sabotage-actie bij de fabriek te faken. In de nacht van 29 januari 1943 werd kunstig ontworpen nep-schade aangebracht aan de energiecentrale van de fabriek, zodat verkenningsvliegtuigen van de Duitsers zouden concluderen dat de fabriek werkelijk zwaar beschadigd was door een bom die ontploft was.

Beschadigde transformators werden van hout en papier-mache geconstrueerd. Bovenop bestaande daken werden houten en ijzeren constructies neergelegd waardoor het leek dat het dak was ingestort. Stenen en rommel werden rondom de energiecentrale neergelegd zodat het leek alsof er een explosie had plaatsgevonden. MI5 regelde ook een artikel in de Daily Express waarin melding werd gemaakt van "een explosie in een fabriek in de buurt van Londen".

IJzeren Kruis
De misleidingsactie was een groot succes. De Abwehr was opgetogen met het succes van Chapmans sabotagewerk. In maart 1943 reisde Chapman met een boot naar neutraal Portugal waar hij door officieren van de Abwehr gefeliciteerd werd met zijn succes. Chapman werd ondergebracht in een Safe House in Noorwegen en ontving tot zijn verbazing de hoogste Duitse onderscheiding: het IJzeren Kruis. Bovendien kreeg hij 100.000 Reichsmark en zijn eigen jacht.

Begin 1944 werd Chapman weer gedropt in Engeland. Nu had hij de opdracht om de nauwkeurigheid van de V1-bommen op Londen te controleren. Chapman gaf de Duitsers via de radio alle locaties door: midden in het centrum van Londen. In werkelijkheid vielen de meeste V1-bommen in dunbevolkt gebied in het zuiden van Londen. Door de informatie van Chapman pasten de Duitsers de doelen van de V1-bommen nooit aan.

Omdat Chapman in het nachtleven van Londen openlijk vertelde over zijn werk als geheim agent, werd hij aan het eind van 1944 door MI5 ontheven van zijn functie. Na de oorlog schreef hij zijn ervaringen als dubbelagent op in het boek The Eddie Chapman Story. Chapman is altijd bevriend gebleven met Stefan von Grunen, de Abwehr-agent die hem opleidde. Samen met zijn echtgenote zette Chapman na de oorlog een gezondheidsboerderij op. Ook bezat hij een kasteel in Ierland.



Privacybeleid - Copyright

 



Agent Zigzag, oftewel de Britse crimineel Eddie Chapman.