De geallieerden hadden aan het begin van 1944 een vrijwel volledig luchtoverwicht boven Engeland. Daardoor hoefden de geallieerden niet al te bang te zijn voor Duitse verkenningsvluchten over Engeland. Bij het creeren van de illusie dat er aan de oostkant van Engeland een immens leger klaarstond om bij Calais te landen werd daarom niet heel veel moeite gedaan om namaaktanks, vliegtuigen en legerbases te bouwen.

Lege tentenkampen
Alleen direct aan de Britse kust werden tentenkampen opgezet. De tenten waren leeg, maar dat was van een paar duizend meter hoogte voor de Duitse verkenningsvliegtuigen die zich in de buurt van de Britse kust waagden niet te zien. Wel zorgden de Britten ervoor dat er in deze tentenkampen altijd rook opsteeg uit 'kooktenten'. Wegen die nergens naar toe leidden werden aangelegd bij bossen. Zodoende werd de illusie gewekt dat zich in de bossen immense munitiedepots en voorraden bevonden.

In diverse Engelse kustplaatsen konden de Duitsers vanuit motorboten en vanaf verkenningsposten in Noord-Frankrijk honderden landingsvaartuigen zien liggen. In werkelijkheid waren dit modellen die uit canvas en hout waren opgetrokken, maar van een afstand was dat niet te zien.

Omdat de Noord-Franse kust dichtbij was, reden in het zuid-oosten van Engeland vrachtwagens rond waarop grote luidsprekers gemonteerd waren. Geluiden van grote kolonnes militaire voertuigen, tanks en ander materieel werd versterkt door de luidsprekers afgespeeld in de richting van de Duitse kant van het Kanaal.

De Duitsers hadden bijna geen 'ogen' in Engeland, maar ze hadden wel 'oren'. Het radioverkeer tussen de verschillende legeronderdelen in Engeland werd door luisterposten in Frankrijk nauwgezet gevolgd door de Duitsers. De geallieerden wisten dat, en maakten daar bij hun misleiding dankbaar gebruik van.

Radio-leger
Alle legeronderdelen van de 1st US Army Group (FUSAG) kregen daarom hun eigen radiozender, net zoals dat in werkelijk bestaande legeronderdelen het geval was. Op verschillende locaties in het zuid-oosten van Engeland imiteerden zij het radioverkeer zoals dat plaats zou hebben gehad als FUSAG werkelijk zou hebben bestaan.

Bestellingen, aankondigingen van troepentransport, benoemingen en ander gebruikelijk radioverkeer werd door ruim 300 telegrafisten en radio-medewerkers van de Amerikanen de ether in gestuurd, in een gemakkelijk te kraken code.

In de maling
Hoewel het meeste radioverkeer in code werd verstuurd, stopten de geallieerden met opzet zo af en toe stukjes 'normaal' radioverkeer in de berichten. Een telegrafist seinde bijvoorbeeld door aan een collega dat hij het helemaal gehad had met de strenge discipline van een bepaalde generaal van een legereenheid op een legerbasis in Kent.

De meeluisterende Duitsers gebruikten die stukjes informatie om op die manier hun puzzel compleet te krijgen over de verschillende legeronderdelen die zich klaarmaakten om bij Calais te landen. De Duitsers realiseerden zich niet dat ze vakkundig in de maling genomen werden en dat de betreffende generaal, het legeronderdeel en de legerbasis niet bestonden.

De Duitsers hadden aan de Franse en Belgische kust 92 luisterposten, zogeheten Y-radioposten. Deze posten werden regelmatig door de geallieerden gebombardeerd, maar 16 luisterposten werden met opzet gespaard, zodat de Duitsers altijd naar het Engelse radioverkeer konden luisteren.

150.000 spooksoldaten
FUSAG bestond vanaf april 1944 uit een leger ("14th Army"), drie legerkorpsen, een pantserdivisie, vijf airborne-divisies en veertien infanterie-divisies. Samen waren deze verschillende legeronderdelen goed voor 150.000 spooksoldaten.

Om de Duitsers verder te verwarren werden regelmatig officieel bestaande, maar niet-actieve legeronderdelen aan FUSAG toegevoegd of verwijderd.

De misleiding van de geallieerden was zo verfijnd, dat de Duitsers een radiobericht over een niet-bestaand legerkorps bevestigd zagen door bijvoorbeeld de valse Amerikaanse schouderemblemen die ze in National Geographic tegenkwamen, valse informatie die zij van dubbelagent Garbo kregen doorgespeeld en fictieve informatie die tussen de regels was verstopt in Britse kranten.

Von Roenne
Dankzij de Britse codebrekers wisten de Engelsen nog voor D-Day dat de Duitsers werkelijk dachten dat FUSAG bestond. Maar pas na de oorlog, toen de geallieerden de documenten van de Abwehr doorlazen, ontdekten zij dat de Duitsers alle misleidingen voor zoete koek geslikt hadden.

Toen ontdekten de Britten ook dat ze bij hun misleiding flink geholpen werden door het hoofd van de Duitse inlichtingendienst in Frankrijk: Baron von Roenne. Von Roenne dikte de sterkte van het geallieerde spookleger flink aan. De Britten deden alsof er 44 divisies klaar stonden om Noord-Frankrijk binnen te vallen. Von Roenne gaf aan het Duitse opperbevel door dat het er 89 waren.

Lees verder >>>

Artikelen over Fortitude South:
- Beginsituatie: december 1943
- Verkeerde Duitse aannames
- 1st US Army Group
- Hoe creer je een spookleger?
- De onderdelen van FUSAG
- Duitse generaal wordt rondgeleid
- De Duitse reactie na D-Day